Lapis Linux 1.0 (Sema)
Lapis Linux 1.0 (Sema)
“Lapis Linux: Linux sevenlerin dağıtımı”
– Hikâyenin Başlangıcı –
Freenode IRC sunucusu #turklug kanalında yaklaşık 4 ay önce fikir olarak ortaya atılan, 1 ay sonra da aktif çalışmalara yavaş yavaş başlanılan Lapis Linux projesi şu günlerde kararlı bir dağıtım olma yolunda ilerlemeye başladı.
Aslında her şeyin sadece spor diyebileceğimiz kendi isteğimize göre bir dağıtım oluşturma/kullanma ihtiyacından ortaya ciktigini söylemek abartı olmayacaktır. Lapis ailesi olarak hepimiz belli bir birikime sahip kullanıcılar olduğumuzu düşünüyoruz. Bu birikimi sadece diğer dağıtımların kullanıcılarına yönelik olmaktan öteye taşımak amacıyla böyle bir projeye adım atmak arzumuz da olaya ivme kazandırdı diyebiliriz. Bundan önce kendi içimizde oluşturduğumuz bir sürüm ve sonrasında dışarıya da açmış olduğumuz geliştirici sürümümüzde gördük ki hamur kıvam tutmaya başladı. Bu nedenle işleri biraz daha hızlandırdık.
– Genel olarak Lapis Linux –
Lapis Linux şu günlerde çok popüler olan PcLinuxOS dağıtımı temel alınarak hazırlanmıştır. Ancak proje sürecinde öncelikle masaüstü ortamı olarak KDE kullanımından vazgeçip Gnome kullanma kararı aldık. Bu çalışmalar doğrultusunda Gnome 2.21 sürümü büyük oranda dağıtıma gömülmüş durumda. Gnome’da karar kılmamızın birkaç sebebi bulunmakta. KDE’nin bir süre sonra büyük bir kabuk değişimi içerisine girecek olması, Gnome’un tarafımızdan daha sade, derli toplu ve hızlı olarak görülmesi bu sebepler arasında gösterilebilir.
Ön tanımlı olarak Gnome kullanıyor olmamıza rağmen KDE paketleri depolarımızda mevcut bulunmakta.
– Türkçeleştirme –
Bir başka köklü değişimse bu dağıtımı elimizden geldiğince azami şekilde Türkçe konuşturmaya çalışmak oldu. Gerek Gnome paketlerindeki eksiklikler, gerekse yeni kullandığımız bazı programları biraz daha fazla Türkçeleştirme gayreti içerisine girdik. Program seçimlerinde de daha çok Türkçe konuşabilme kriterine özen göstermeye çalıştık. Yine bu bağlamda son günlerde Türkçe’ye bilişim dünyası adına en güzel katkıyı yapan Zemberek projesi Lapis Linux’a geniş bir biçimde uygulandı.
Şu anda başta Firefox, Open Office, Thunderbird olmak üzere, Tomboy, Gedit, Xchat, Pidgin kısacası Dbus desteği olan her şey Zemberek sayesinde sorunsuzca imla ve yazım denetimi yapabiliyor. Klasik PclinuxOS kurulum sihirbazını da (drak-install) büyük oranda Türkçeleştirerek, yeni başlayan kullanıcılara sorunsuz bir kurulum yaptırma hedefimizde ilerliyoruz. Yine dağıtımımızın en büyük gücü olan Drakconf gibi bir yapılandırma aracı büyük oranda Türkçe konuşmakta.
Son kullanıcı için çok rahat bir yapılandırma aracına dönüşen bu uygulama için isim olarak Lapis Linux Yönetim Merkezi uygun görüldü. Kullanıcılar birkaç tıklamayla sistem genelindeki bir çok yapılandırmayı rahatlıkla düzenleyebilmekteler. Geçen zamanla beraber bu Türkçeleştirme projemiz yeni programlarin eklenmesi, olanların iyileştirilmesi gibi alanlarda devam edecektir.
Ancak bu noktada belirtmek isteriz ki çeviri konusunda desteğe her zaman ihtiyaç duymaktayız. Zira bir yandan dağıtımın geliştirilmesi, öte yandan hata düzeltmeleri, eski/yeni programların paketlenmesi gibi yapilmasi gereken islerden dolayi çeviri konusunda sıkıntı yaşanmakta. Proje dahilinde çeviri yapabilecek arkadaşlara her zaman ihtiyaç duymaktayız.
– Depolarımız –
Temel olarak kullandığımız PclinuxOS’un hemen hemen her paketi tarafımızdan tekrar derlendi. Ayrıca bu paketler arasında olmayan bir çok program depomuza dahil edildi. Mevcut olanlar mümkün mertebe en güncel sürüme yükseltildi. Şu an programların kendileri, geliştirme ve kütüphaneler ile beraber depomuzda yaklaşık olarak 7500 civarında paket bulunmakta. Bu sayı gün geçtikçe artmakta.
Bize gelen program taleplerini değerlendirip hemen paketleme yapabilecek düzeyde bir ekibe sahibiz. Bu nedenle depomuzda program sıkıntısı yaşayacağımızı düşünmüyoruz. Yeter ki iş görebilecek program istekleri gelsin.
Depo yansısı olarak dört farklı yer kullanmaktayız. Bunlardan ilki projenin çıkış yansısı olan Almanya ayağı. Diğer üçü Türkiye’de bulunmakta. LKD, Çukurova Üniversitesi Bilgi İşlem Kolu ve Mevlana. Bunun haricinde ileride destek olarak bir Rusya ve USA ayağı da ilave edilecektir.
– Paket Yöneticisi –
Lapis Linux apt-rpm tabanlı bir dağıtımdır, bu nedenle paket yöneticisi olarak temelde haliyle apt kullanılmakta. Konsoldan paket kurulumu/kaldırılması/güncellenmesi/bilgi alımı diğer benzer dağıtımlarda olduğu gibi yapılabilmekte. Bunun haricinde iki farklı grafik ara birime sahip paket yöneticimiz mevcut. Biri apt ile uyumlu çalışan Synaptic, diğeri ise yeni nesil paket yöneticileri arasında en başarılı olan Smart.
– Verilebilecek Destek –
Şu aşamada verilebilecek en büyük destek Lapis Linux’u denemek olacaktır.
Böylece daha iyi ve hatasız bir dağıtım çıkartmamız için geri bildirim ve/veya istekte bulunabilirsiniz.
Bunun haricinde eğer İngilizce ile aranız iyi ve program çevirileri yapabilirim diyorsanız sizi Pootle sunucumuza kayıt edip buradan çeviriler yapmanızı sağlayabiliriz.
Bizim için son derece önemli olan Türkçeleştirme işlemi için çok daha fazla destekçiye ihtiyacımız var. Eğer Linux altında orta kıvamda tecrübem var, program derleme ile uğraşmışlığım oldu, biraz paketleme hakkında bilgilendirmeden sonra bu işin üstesinden gelirim diyorsanız veya halihazırda zaten paketleme yapabilecek düzeydeyseniz sizi ekibe seve seve dahil edebiliriz. Böylece Lapis Linux’un gelişmesinde, büyümesinde, hatta kendi zevkinize göre şekillenmesinde bizlere yardımcı olabilirsiniz.
– Lapis Linux Edinme Yolları –
Öncelikle şu aşamada iki farklı sürümümüz olduğunu belirtelim. Birincisi Gnome 2.21 + Ooo içeren yaklaşık 700 Mb’lik Gnome-Sema-RC8 isomuz. Diğeri ise Gnome’un hafifletilmiş sürümünü içeren, Ooo’nun olmadığı (ancak Zemberek bulunmakta), bununla beraber bazı paketlerin de çıkartıldığı yaklaşık 500 MB’lik Gnome-Light-Sema-RC8 isomuz. Kendi ihtiyacınıza göre bu sürümleri aşağıdaki yansılardan indirebilirsiniz.
Almanya yansısı:
http://lapis.erkankaplan.de/iso/
LKD yansısı:
ftp://ftp.linux.org.tr/pub/lapis/iso
Çukurova Üniversitesi Bilgi İşlem Kolu yansısı:
ftp://cubik.cu.edu.tr/lapis/iso
USA yansısı:
(yakında forumdan duyurulacak)
Rusya yansısı:
(yakında forumdan duyurulacak)
Lapis Linux 1.0 Kurulum Resimleriı:
http://erkankaplan.de/lapiskurulumresimleri/index.html
Sorun, istekler ve hata bildirimi için:
http://forum.linux-sevenler.org/index.php?action=collapse;c=14;sa=expand#14
http://linux-sevenler.org/mailman/listinfo/lapislivecd
Lapis Linux Gönüllüleri
Adem Alp Yıldız – Burak Doğan – Erkan Kaplan
Fatih Arslan – Hüseyin Kaya – İrfan Durmuş
Mehmet Eribol – Mesut Öztürk – Ömer Kırmızı
Rafet Akdere – Rail Aliyev – Serkan Kaba – Serkan Çalış
Ufuk Kılıçarslan – Yavuz Selim Burgu – Zafer Çelik